انجام معاینات دوره‌ای دندان، جرم‌گیری و تمیزکردن دندان‌ها در طول دوران بارداری نه تنها خطری ندارد، بلکه توصیه هم میشود. افزایش میزان هورمون‌های بدن در این زمان، باعث ورم و خون‌ریزی لثه‌ها میشود و تجمع غذا بین دندان‌ها این التهاب را بدتر می‌کند. انجام کارهای پیشگیری‌کنندهٔ دندان‌پزشکی در زمان بارداری لازم است تا از عفونت‌های دهانی مانند بیماری لثه جلوگیری کند، چرا که حتی بعضی ازاین عفونت‌ها میتواند منجر به زایمان زودرس و همچنین تولد نوزاد با وزن کم بشود.
توصیه میشود انجام کارهای غیرضروری و اختیاریِ دندان‌پزشکی مانند درمانهای ارتودنسی، درمانهای زیبایی، برخی درمانهای ترمیمی، سفیدکردن دندان‌ها، جراحی‌های زیبایی فک و ایمپلنت به بعد از زایمان موکول شوند. اما انجام کارهای ضروری مانند درمان دندان‌درد، آبسه و عفونت پیش‌روندهٔ دندانی، ترمیم بعضی از پوسیدگی‌ها، جرم‌گیری و بعضی عصب‌کشی‌ها غیرقابل اجتناب است و باید با کمترین ریسک انجام شوند.
زمان مناسب برای درمان دندان‌پزشکی زنان باردار
توصیه میشود معاینه، جرم‌گیری و تمیزکردن دندان‌ها در سه‌ماههٔ اول بارداری حتماً انجام شود. باید به مادران باردار آموزش داد تا در طول بارداری از بهداشت دهان و دندان خود غافل نشوند و چنانچه با مواردی روبه‌رو شدند که نیاز به درمان دارد، در حد امکان آن را به سه‌ماههٔ دوم موکول کنند.
از آنجاکه بافتهای مختلف بدن جنین در سه‌ماههٔ اول تشکیل میشود و جنین به مواد و تحریکات مختلف بسیار حساس است، در این دوره هدف اصلی کاهش حجم میکروبی در دهان مادر و در نتیجه جلوگیری از بروز مشکلات لثه‌ای است. ویار بارداری در این دوره ممکن است منجر به استفراغ‌های مکرر شود و در نتیجه سطح دندان به‌طور متناوب در معرض اسید معده قرار بگیرد، بنابراین بهترست بعد از استفراغ دهان را شست و دندان‌ها را مسواک زد تا خطر پوسیدگی کمتر شود.
سه‌ماههٔ دوم کم‌خطرترین زمان جهت انجام درمانهای دندان‌پزشکی است، چون بافتهای مختلف بدن جنین تشکیل شده‌اند و در حال رشد و تکامل‌اند .
در سه‌ماههٔ سوم بارداری، به‌دلیل افزایش وزن جنین خانم باردار نمی‌تواند مدت زیادی در حالت خوابیده به پشت روی صندلی دندان‌پزشکی بماند. بنابراین بهتر است فقط درمانهای کوتاه‌مدت و اورژانسی در این دوره انجام شود.
رادیوگرافی در دوران بارداری
مطالعات ثابت کرده است زیان‌های اشعه‌ٔ ایکس در دندان‌پزشکی بسیار بسیار ناچیز است. با این حال برای خانم‌های باردار بهتر است رادیوگرافی دندان به استثناء موارد اورژانسی به بعد از زایمان موکول شود.
مصرف دارو
خانم های باردار باید توجه داشته باشند که درمانهای اورژانسی در هر دوره و زمانی از بارداری میتواند انجام شود. بنابراین به‌هیچ وجه نباید برای تسکین درد دندان خود به‌مدت طولانی از مسکن‌‌ها استفاده کنند، بلکه باید سریع به دندان‌پزشک مراجعه کنند. همچنین باید توجه داشته باشند که مصرف خودسرانهٔ هر دارویی ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد. گروهی از داروها می‌توانند از جدارهٔ رحم عبور کرده و تأثیر مستقیم بر روی جنین بگذارند.
توصیه‌های دندان‌پزشکی در بارداری
- بایستی برنامهٔ غذایی متعادلی داشته باشید. دندان‌های خود را دو بار در روز مسواک بزنید و بعد از غذا نخ دندان بکشید تا از بروز مشکلات دندانی جلوگیری کنید.
- طی بارداری جهت جلوگیری از مشکلات دندانی، برای معاینات دوره‌ای و تمیزکردن دندان‌ها نزد دندان‌پزشک بروید.
- به دندان‌پزشک خود اطلاع دهید که باردارید.
- کارهای غیرضروری دندان‌پزشکی خود را در سه‌ماههٔ دوم بارداری و یا بعد از زایمان انجام دهید.
- کارهای زیبایی دندان را بعد از زایمان انجام دهید.
- موقع نشستن روی صندلی دندان‌پزشکی، برای درست جریان‌یافتنِ خون، پاهای خود را روی هم نیاندازید.
- برای راحتی بیشتر خود و جنین‌تان، بالشی کوچک همراه داشته باشید.