در هر دورهٔ سنی نکات خاصی برای بهداشت دهان و دندان کودکان وجود دارد. اگر میخواهیم کودکانمان دندانهای سالمی داشته باشند، رعایت بهداشت دهان آنها را باید از زمان نوزادی آغاز کنیم.
پس از رویش دندانهای شیری، برای پیشگیری از پوسیدگی، رعایت نکات زیر ضروری است:
۶ ماهگی تا ۱ سالگی
بهمنظور دریافت راهکارهای دقیق پیشگیری از پوسیدگی و ارزیابی وضعیت دهانی نوزاد، اولین ملاقات با دندانپزشک باید در این دورهٔ سنی انجام شود. بهترین کار برای کمک به پیشگیری از پوسیدگی، تمیز نگهداشتن لثه و دندانهای درحالِ رویش است. برای اینکار باید تکهای پارچه یا گاز تمیز و مرطوب را دور انگشت سبابه پیچیده و لثه بالا و پایین را به آهستگی تمیز کرد و ماساژ داد.
شیر مادر برای سلامت دندانهای کودک، بهتر از شیر خشک است. خطر ایجاد پوسیدگی در اثر مواد قندی موجود در شیر مادر بسیار کمتر از شیر خشک است. خوردن شیر مادر، بهدلیل انجام عمل مکیدن توسط نوزاد، باعث رشد بهتر فک و استخوانهای صورت میشود و مشکلات بینظمی دندانها در این کودکان، کمتر از کودکانی است که از شیر خشک استفاده کردهاند. بعد از ۶ ماهگی بهعلت شروع رویش دندانها، پس از هر نوبت شیردادن، خصوصاً در طول شب، مقدار کمی آب به کودک بدهید تا دهانش تمیز شود. از نوشاندن آب قند و چای شیرین به نوزادان خودداری نمائید.
۱ تا ۳ سالگی
مسواک نرم با سر کوچک و خمیردندان مخصوص کودکان، توصیه میشود. متداولترین روشی که برای مسواکزدن کودکان در این سن توصیه میشود، روش مالش افقیست. در این روش، مسواک به صورت افقی بر روی سطح دندان گذاشته شده و با حرکت مالشی به جلو و عقب حرکت داده میشود. برای تمیزکردن ناحیهٔ بین دندانی باید از نخ دندان استفاده کرد. بهتر است مابین وعدههای اصلی غذای کودک، از دادن غذاهای پوسیدگیزا مانند غذاهایی با درصد بالای قند و چسبنده مانند شکلات، کیک، بیسکوئیت، شیرینیجات اجتناب کرد. همچنین بهتر است استفاده از پستانک بهعلت تأثیرگذاری بر رویش دندانها و شکلگیری فک به سنین پائینتر از ۲سالگی محدود شود.
۳ تا ۶ سالگی
برای تمیزکردن دندانها باید از مسواک با دستهٔ بلند و سر کوچک استفاده کرد. چون در این سن اکثر کودکان میتوانند خمیردندان را بهطور کامل از دهان خارج کنند، میتوان مصرف خمیردندانهای حاوی فلوراید را شروع کرد. هرچند برای جلوگیری از بلعیدنِ احتمالی خمیردندان، باید از آن به مقدار کم (به اندازهٔ نخود) استفاده کرد. نخ دندان فراموش نشود.
۶ تا ۱۲ سالگی
مسواکزدن و استفاده از نخ دندان پس از هر وعدهٔ غذایی ایدهآل است اما اگر چنین عملی ممکن نبود، بهتر است مسواکزدن واقدامات بهداشت دهان دستِکم بعد از صبحانه و شام بهطور کامل صورت گیرد. پس از صرف ناهار و میانوعدههای غذایی، شستشوی دهان با آب کمک میکند تا مواد غذایی باقیمانده از دهان خارج شوند.
با افزایش ابعاد دهان و تعداد دندانها، میتوان از مسواکهای با سر بزرگتر استفاده کرد. موهای مسواک باید نرم باشد.
مراقبتهایی که توسط دندانپزشک انجام میشود شامل این موارد است: معاینهٔ بافت نرم و سخت دهان، تشخیص و درمان پوسیدگیهای دندانهای شیری و دائمی، فلورایدتراپی دندانها برای مقاوم کردن آنها در برابر پوسیدگی، پرکردن شیارهای دندانهای دائمی برای کاهش خطر پوسیدگی (سیلنت)، مراقبت از فضای رویشی دندانهای دائمی و دیگرموارد نیازمند مراقبت.
برندهٔ مسابقهٔ شمارهٔ گذشته و سؤال مسابقهٔ این شماره:
۲۸ نفر از ۵۵ نفر به سؤال مطرحشده در شمارهٔ پنجم نشریهٔ «رسانهٔ همیاری» پاسخ صحیح دادهاند که از میان آنها به قید قرعه خانم فریبا ناصر برنده شدند.
به سؤال امروز ما در نشریهٔ «رسانهٔ همیاری» و همچنین گروه فیسبوکی «همیاری ایرانیان ونکوور» پاسخ دهید و به قرعهکشی برای ۵۰ دلار هدیه بهصورت کردیت از طرف کلینیک ما ملحق شوید:
سؤال: چرا دندانهای شیری تا حد امکان باید حفظ و پوسیدگی آنها ترمیم شوند؟
۱- دندانهای شیری فضای دندانهای دائمی را حفظ میکنند تا در موقعیت طبیعی خود قرار بگیرند.
۲- حفظ دنداهای شیری به جویدن صحیح غذا و رشد کودک کمک میکند.
۳- ازدستدادن زودهنگام دندانهای شیری بر روی تکلم، زیبایی و اعتمادبهنفس کودک تأثیر میگذارد.
۴- همهٔ موارد