عضو تیم المپیاد فیزیک کانادا و برندهٔ مدال برنز المپیاد جهانی فیزیک در سال ۲۰۱۷
هومن کبیری پرویزی – ونکوور
باخبر شدیم آقای پدرام امانی، دانش‌آموز مقطع دبیرستان West Vancouver Secondary School که تاکنون توانسته است جوایز متعددی در مسابقات دانش‌آموزی کسب کند، همراه با تیم کانادا در المپیاد جهانی فیزیک ۲۰۱۷ در اندونزی، موفق به دریافت مدال برنز شده‌اند. توجه شما را به گفت‌وگوی کوتاهی با ایشان دربارهٔ فعالیت‌هایشان و این مسابقات جلب می‌کنیم.
آقای امانی، با سپاس از وقتی که در اختیار ما گذاشتید، لطفاً خودتان را برای خوانندگان ما معرفی کنید.
ضمن عرض سلام خدمت خوانندگان گرامی، پدرام امانی هستم، متولد سال ۱۹۹۹ در شهر تهران. به‌عنوان یکی از اعضای تیم پنج‌نفرهٔ کانادا در مسابقات جهانی المپیاد فیزیک ۲۰۱۷ در ماه اخیر شرکت کردم و موفق به دریافت مدال برنز شدم.
از چه سنی وارد کانادا شدید و تحصیلاتتان در ایران چه بوده؟
دو سال قبل در سن ۱۶ سالگی در ابتدای سال یازدهم تحصیلم، وارد کانادا شدم. در ایران پس از تحصیلات راهنمایی، دو سال در دبیرستان انرژی اتمی تهران در تیم المپیاد فیزیک مشغول به تحصیل بودم. ضمن آنکه زبان انگلیسی را در کانون زبان ایران تا سطح پیشرفته به پایان رساندم.
تفاوت سیستم آموزشی در اینجا و ایران را چطور می‌بینید؟ از دید شما کدام‌یک بهتر و مؤثرتر است؟
بی‌شک سیستم آموزشی کانادا و ایران تفاوت‌های ماهوی بسیاری دارند. در سیستم آموزشی ایران، عمدهٔ فعالیت‌های آموزشی متمرکز بر فراگیری علوم به شکل تئوریک و مبتنی بر محفوظات است، در حالی‌که در سیستم کانادا به رشد و یادگیری در حیطه‌ای گسترده‌تر با نظر به رشد فکری و ذهنی دانش‌آموزان در جوانب گوناگون پرداخته می‌شود و شکوفایی خلاقیت‌ها و توانایی‌های فردی دانش‌آموزان بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. اگرچه در حیطهٔ علوم نظری دانش‌آموزان مستعد ایرانی توانمندترند، در حوزهٔ توانمندی‌های اجتماعی و خلاقیت دچار کاستی‌های فراوان‌اند.
چه شد که به فیزیک علاقه‌مند شدید؟ چه چیزی در فیزیک شما را به خود جلب می‌کند؟
با شروع دورهٔ تحصیلاتم در دبیرستان ابتدا قصد داشتم در حوزهٔ ریاضیات فعالیت کنم ولی به راهنمایی یکی از اساتید برای مطالعه در حوزهٔ فیزیک مستعدتر ارزیابی شدم و با شروع مطالعه در این حیطه روزبه‌روز به آن علاقه‌مندتر شدم، چرا که دریافتم فیزیک می‌تواند پاسخگوی بسیاری از سؤالاتم دربارهٔ جهان هستی باشد. همچنین ترکیب مفاهیم انتزاعی ریاضیات با نمودهای عینی و عملی در فیزیک مرا بیشتر مجذوب کرد.
تجربهٔ شرکت در المپیاد فیزیک در سطح کشور کانادا را چطور ارزیابی می‌کنید؟ در مسابقات انتخابی المپیاد فیزیک در کانادا به چه رتبه‌ای دست یافتید؟
اگرچه این تجربه برایم ارزشمند و بسیار آموزنده بود، متأسفانه باید بگویم اصولاً المپیاد فیزیک در کانادا بسیار ناشناخته و سطح رقابت‌ها بسیار محدود است. ولی چنان‌که عرض کردم، آشنایی با دانش‌آموزان نخبه و اساتید فیزیک برایم بسیار مغتنم بود. در این مسابقات جزو ۳ نفر برتر اعلام شدم.
چرا در کانادا کمتر دربارهٔ المپیادهای علمی دانش‌آموزان اطلاع‌رسانی می‌شود و به نسبت ایران رسانه‌های کانادایی توجه کمتری به این مقوله دارند؟
به‌نظر من سیاست‌های آموزش‌و‌پرورش کانادا خود را بی‌نیاز از سرمایه‌گذاری برای ترویج و معرفی المپیادهای علمی می‌بیند؛ زیرا توان جذب دانش‌آموختگان نخبه از سایر نقاط جهان را دارد و در دانشگاه‌ها از همین مهاجران که در مقاطع مختلف تحصیلی مشغول می‌شوند، برای رفع نیازهایش در حوزه‌های گوناگون علوم و تحقیقات بهره می‌گیرد. بر خلاف ایران که می‌کوشد، به امید پرورش استعدادها و تقویت بنیهٔ علمی و تحقیقی کشور، دانش‌آموزان نخبه را به حیطهٔ رقابت بکشاند؛ گرچه متأسفانه این تلاش در نهایت عقیم است.
خانواده‌تان در موفقیت شما چه نقشی داشته‌اند؟
بی‌شک نقش خانواده بسیار بنیادی و مهم است. زیرا یکی از ارزش‌های اساسی تعریف‌شده در خانواده‌ام از کودکی علم‌آموزی بوده است و پدر و مادرم همواره به‌نحوی مشوق و حامی سرسخت من در مطالعه و آموزش بوده‌اند و تا حد امکان شرایط مساعد تحصیل را برایم مهیا کرده‌اند.
آیا رقبای اصلی‌تان از مهاجران به کانادا بودند یا کانادایی‌ها؟
همهٔ رقبای اصلی من از مهاجران پنج سال اخیر به کانادا بوده‌اند.
جایگاه کشور کانادا در المپیاد فیزیک جهانی چطور است؟
اصولاً کانادا دارای رتبهٔ ۲۰ الی ۳۰ در المپیاد جهانی فیزیک بین ۸۴ کشور شرکت‌کننده بوده است و هر چند سال یک‌بار یکی از اعضای تیم پنج نفرهٔ کانادا موفق به دریافت مدال طلا می‌شود.
تا جایی که می‌دانم در ایران دانش‌آموزانی که برای المپیاد جهانی آماده می‌شوند، در اردوهای خاصی تحت آموزش و تمرین قرار می‌گیرند تا برای این مسابقات آماده شوند، به‌نظر شما آیا حمایت‌هایی که پیش از انجام مسابقات جهانی در کانادا از شما شد، هم از بُعد علمی و هم از بُعد مالی، کافی بود؟
بی‌شک خیر. در طول مدت دو سالی که به کانادا آمده‌ام، به‌جز مطالعه و پیگیری شخصی، تنها در پایان دورهٔ تحصیل به‌مدت یک هفته تحت حمایت یکی از اساتید فیزیک دانشگاه UBC به کمپین المپیاد فیزیک برای گزینش تیم پنج‌نفرهٔ کانادا به این دانشگاه دعوت شدم. ضمن آنکه این کمپین تنها با حمایت مالی یکی از اساتید دانشگاه‌های آمریکا برگزار می‌شود و همواره تلاش بسیار راهنمای تیم جهت کسب حمایت مالی دولت بی‌نتیجه بوده است و در همین‌جا از پروفسور آندره کتلیکی، راهنمای تیم کانادا تشکر می‌کنم.
هدفتان برای آینده چیست و می‌خواهید در چه حوزه‌ای مشغول به کار شوید؟
در حال حاضر برای رشتهٔ مهندسی فیزیک در دانشگاه UBC ثبت نام کرده‌‌ام و در آینده قصد ادامهٔ تحصیل تا مقاطع عالی فیزیک برای فعالیت در حوزهٔ تحقیقات نظری و تجربی این رشته را دارم. ضمن اینکه بسیار علاقه‌مندم در جهت ترویج این شاخه از المپیاد در کانادا فعالیت داشته باشم.
آیا در کانادا امکانات و شرایط کافی و مناسب برای دست یافتن به اهدافتان وجود دارد؟ اگر نه، چه کشوری را برای این کار مناسب می‌دانید؟
اگرچه در کانادا امکانات کافی برای مطالعه و تحقیقات علمی وجود دارد، شخصاً ترجیح می‌دهم برای مقاطع بالاتر تحصیلی در دانشگاه‌هایی با امکانات بیشتر مانند برخی از دانشگاه‌های برگزیدهٔ آمریکا تحصیل کنم.
آیا فکر می‌کنید در آیندهٔ حرفه‌ای و تحصیلی‌تان بازگشت به ایران و فعالیت در آنجا هم جایی دارد؟
اگر شرایط فراهم باشد؛ اما از نگاه من علم به مرزها محصور نیست و خدمت به علم در هر کجا از دنیا خدمت به وطن است.
با سپاس دوباره از وقتی که برای این مصاحبه در اختیار ما قرار دادید.