مریم رجائی – ونکوور
از سری مطالب گروه funcouver (گشت و گذار در ونکوور) در فیس‌بوک
اگر در شهر ونکوور به‌ویژه در پارک‌های آن قدم بزنید، شانس برخورد نکردن با توتم‌ها، مجسمه‌ها یا نمادهای ساکنان اولیهٔ این سرزمین که الهام‌گرفته از افسانه‌ها و اسطوره‌های آن‌هاست، بسیار کم است. برای همین در این مطلب چند افسانهٔ ساکنان اولیهٔ بریتیش کلمبیا را با هم مرور می‌کنیم.
بومی‌های کانادا داستان‌ها، افسانه‌ها و اسطوره‌های خواندنی بی‌شماری دارند که از نسل‌های گذشته، سینه‌به‌سینه منتقل گشته و امروز در اختیار همگان است. مقالهٔ زیر در مورد افسانه‌های خرس، مرغ زرین‌بال (مرغ مگس‌خوار) و عقاب است.
افسانه خرس در بومی‌های ساحل غربی غرب کانادا (West Coast)
افسانهٔ معروف خرس از این قرار است که دختر رئیس قبیله به جنگل می‌رود و تصادفاً قدم بر روی مدفوع خرسی می‌گذارد. او که از این اتفاق عصبانی شده، با صدای بلند به خرس‌ها لعنت می‌فرستد و توهین می‌کند. دو خرسی که در آن نزدیکی بوده‌اند صدای او را می‌شنوند و تصمیم می‌گیرند این دختر خودخواه را ادب و تنبیه کنند. برای همین یکی از آن‌ها به شکل یک مرد زیبا در می‌آید و دختر را به خانه‌اش دعوت می‌کند. دختر در نهایت عاشق خرس انسان‌نما می‌شود و با او ازدواج می‌کند و آن‌ها با هم صاحب دو تولهٔ خرس دوقلو می‌شوند که مانند پدرشان می‌توانسته‌اند به انسان تغییر شکل یابند. برادران دختر قبیله بالاخره خواهر خود را پیدا می‌کنند و در یک نبرد نابرابر شوهر خرس او را می‌کشند و دختر قبیله و دو فرزندش به قبیله برمی‌گردند. افسانه می‌گوید دوقلوها در نهایت از قبیله جدا می‌شوند و به جنگل برمی‌گردند.
خرس سمبل قدرت، شجاعت و عشق به فرزند است. مطمئناً متوجه نماد و عکس خرس در کارهای هنری بومی‌های کانادا که در ونکوور به چشم می‌خورد، شده‌اید. خرس‌ها به مبازرهٔ بی‌باک برای حفظ فرزندانشان شهرت دارند اما آن‌ها می‌توانند ملایم و آرام باشند. بومی‌ها اعتقاد داشته‌اند خرس زبان انسان را می‌فهمد، برای همین به خرس لقب elder kinsman به معنای ریش‌سفید قبیله داده بودند.
افسانهٔ مرغ زرین‌بال (hummingbird)
این افسانه، یکی از زیباترین افسانه‌های مردم بومی آمریکا است. روزی روزگاری وقتی بهار آرام آرام از راه می‌رسید و گل‌ها همه شکوفه کرده بودند، دخترکی همراه با مادرش در میان چمنزارها قدم می‌زد. دخترک پرندهٔ زیبایی را دید که با سرعت از یک گل به گل دیگر در حال پرواز بود. او که با دیدن این پرندهٔ زیبا به هیجان آمده بود، از مادرش پرسید: «چرا این پرنده این‌قدر سریع پرواز می‌کند؟ چرا به‌جای آنکه از یک گل به گل دیگر پرواز کند، بر روی یک گل نمی‌نشیند؟» مادر بر روی تکه سنگی نشست و گفت: «در روزگاران قدیم هر سال در موسم بهار زیباگلی می‌رویید تا دنیا از رنگ‌های چشم‌نواز گلبرگ‌هایش لذت ببرد. تمام انسان‌ها و حیوانات بی‌صبرانه منتظر رویش این گل زیبا می‌ماندند. وقتی کلاغ (آفریننده) دید که آن گل این‌همه عشق و لذت با خود به دنیا می‌آورد، او را به یک پرندهٔ کوچک تبدیل کرد. پرنده به رنگ تمام گل‌هاست و سبزی چمنزارها و قرمزی نور خورشید را دارد. او به پرنده قدرت داد که با سرعت پرواز کند تا یک پیام را به گوش همهٔ گل‌ها برساند. برای همین است امروز ما می‌بینیم او از یک گل به گل دیگر پرواز و به آرامی در گوش آن‌ها نجوا می‌کند و از آن‌ها سپاسگزاری می‌نماید. سپاس برای زیباتر کردن دنیای ما.» در این زمان مادر به دخترک نگاه کرد و افزود: «هر انسانی نیز مانند این گل‌ها مأموریتی دارد و آن این است که دنیا را به جای بهتری برای زندگی تبدیل کند و حیوانات و گیاهان همه از او برای این کار تشکر می‌کنند.»
مرغ زرین‌بال به شما می‌آموزد دوست بدارید و از زیبایی‌های دنیا لذت ببرید. این پرنده سمبل هوش، دوستی، شفا، صلح و بخت و اقبال است.
افسانهٔ عقاب
این افسانه در میان بومیان غرب کانادا از این قرار است که در روزگاران گذشته عقاب زمانی که به ارتفاعات بالا پرواز می‌کرده است، قدرت دید بسیار کمی از روی زمین داشت. روزی رئیس قبیله از او می‌خواهد برای دفع حملهٔ قایق‌های مهاجم کشیک دهد. عقاب که خواهان انجام این مأموریت به بهترین نحو ممکن بوده، حلزون خاکی را متقاعد می‌کند که دید قوی خود را موقتاً به عقاب بدهد. حلزون خاکی هم موافقت می‌کند اما عقاب هیچ‌گاه دید تیزش را به او برنمی‌گرداند و از آن زمان عقاب‌ها دید بسیار قوی و تیزی حتی از ارتفاع بالا در زمان پرواز دارند.
در میان بومیان کانادا عقاب حکمران آسمان و سمبل قدرت، هوش و عظمت است. در برخی از قبایل شمال غربی کانادا عقاب همواره مقدس شمرده می‌شود و در مواردی او را پیام‌رسان خدا می‌دانند. این پرنده از احترام خاصی برخوردار بوده است، افراد بومی از پر بدن آن در مراسم مختلف استفاده می‌کرده‌اند و شکار و کشتنش گناهی بزرگ و خوردن گوشت او ممنوع بوده است.
جالب است بدانید که عقاب (bald eagle) به داشتن یک جفت معروف است و برای همین آن‌ها مظهر عشق و فداکاری‌اند. همچنین گفته می‌شود آن‌ها پس از گم‌شدن (احتمالاً مرگ) جفتشان به زندگی خود خاتمه می‌دهند.
منبع: وب‌سایت My Mondo Trading
