فردریک استنلی، ششمین فرماندار کل کانادا و پایه‌گذار جام هاکی روی یخ استنلی

ترجمه و تلخیص: زهرا آهن‌بر

فردریک آرتور استنلی، ارل شانزدهم داربی در شانزدهم ژانویهٔ ۱۸۴۱ در لندن چشم به جهان گشود و از سال ۱۸۸۶ تا ۱۸۹۳ لُرد استنلیِ پرستون لقب گرفت. او یکی از سیاستمداران حزب محافظه‌کار در بریتانیا بود که از سال ۱۸۸۵ برای مدت دو سال وزیر مستعمرات بریتانیا و از سال ۱۸۸۸ تا ۱۸۹۳ ششمین فرماندار کل کانادا بود. او شیفتهٔ ورزش بود و به‌همین دلیل مجموعه اسطبل‌های پرورش اسب استنلی (گودولفین) را در انگلستان بنا نهاد، و البته در آمریکای شمالی، کانادا را با جام استنلی آشنا کرد. استنلی یک فراماسون بود و جزو اولین کسانی محسوب می‌شود که نامش وارد تالار افتخارات هاکی شده است.

استنلی پسر دوم نخست وزیر ادوارد اسمیت استنلی، ارل چهاردهم داربی بود که در لندن متولد شد و در اِتون و ساندهورست تحصیل کرد و سپس با ورود به نیروی زمینی ارتش سلطنتی بریتانیا تا درجه سروانی پیش رفت.

Lord_Stanley_of_Preston- فردریک استنلی، اِرل شانزدهم داربی
فردریک استنلی، ارل شانزدهم داربی و ششمین فرماندار کل کانادا

استنلی پسر دوم نخست وزیر ادوارد اسمیت استنلی، ارل چهاردهم داربی بود که در لندن متولد شد و در اِتون و ساندهورست تحصیل کرد و سپس با ورود به نیروی زمینی ارتش سلطنتی بریتانیا تا درجهٔ سروانی پیش رفت.

اما پس از آن ارتش را رها کرد تا وارد عرصهٔ سیاست شود. ابتدا به‌عنوان یک عضو محافظه‌کار به عضویت پارلمان در آمد و در مقاطع مختلف نمایندگی پرستون، لانکاشر شمالی و بلکپول را به‌عهده گرفت. سپس در طول مدتی حدود بیست سال در دولت در سمت‌های گوناگون فعالیت کرد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به وزارت خزانه‌داری، وزارت جنگ و وزارت مستعمرات اشاره کرد. در سال ۱۸۸۶ لقب بارون پرستون را دریافت کرد، به‌عنوان مدیر هیئت تجاری بریتانیا فعالیت کرد و تا سال ۱۸۸۸ که به‌عنوان فرماندار کل کانادا منصوب شد، در این سمت باقی ماند. 

در اول ماه مهٔ سال ۱۸۸۸ استنلی به مقام فرمانداری کل کانادا و فرماندهٔ کل نیروهای امپراتوری در جزیرهٔ پرنس ادوارد منصوب شد. در طول مدت حضورش در این سِمت به‌عنوان فرماندار کل کانادا چندین بار به تمام مناطق این کشور سفر کرد. سفر او به غرب کانادا در سال ۱۸۸۹ باعث شد مجذوب زیبایی طبیعی آن ناحیه شود و با اقوام بومی آن ناحیه دیدار کند. در طول این دیدار بود که از استنلی پارک که بعدها به افتخار او نام‌گذاری شد، دیدن کرد. او لذت ماهی‌گیری را تجربه کرد و با شوق فراوان در هر زمان که فرصت داشت ورزش را دنبال می‌نمود.

تندیس لرد استنلی در پارک استنلی در ونکوور

در سال ۱۸۹۱ پس از مرگ سِر جان مک‌دونالد نخست‌وزیر وقت کانادا، استنلی یکی از نزدیک‌ترین دوستان خود را از دست داد. پس از مرگ نخست وزیر و تا زمان انتصاب نخست وزیر جدید، استنلی نهایت سعی خود را کرد تا سمت فرماندار کل را تا حد ممکن همچنان غیرسیاسی نگه دارد و با امتناع از پذیرش حکم مجلس عوام بریتانیا تصمیمی بسیار بحث‌برانگیز گرفت. در این حکم مجلس عوام از فرماندار کل کانادا می‌خواست دولت مستقل کِبِک را منحل اعلام کرده و بر اساس قرارداد عقدشده با دولت فرانسه مبلغ ۴۰۰ هزار دلار به‌عنوان غرامت زمین به دولت فرانسه پرداخت کند. استنلی با تمام وجود در مقابل این حکم ایستادگی کرد و رسماً اعلام کرد که این حکم با قانون اساسی دموکراتیک کانادا مغایرت دارد. او به‌دلیل این تصمیم و ایفای نقشی پررنگ و با بی‌طرفی کامل در طول یک سال انتخاب نخست‌وزیر کانادا، در این کشور محبوبیت بسیاری پیدا کرد.

همسر استنلی که به‌گفتهٔ سِر ویلفرید لوریه «زنی توانا و بسیار باهوش» بود، در زمان حضور همسرش در مقام فرمانداری کل تأثیری ماندگار در تاریخ کانادا گذاشت و مرکز تربیت پرستاران بانو استنلی را پایه‌گذاری کرد، که اولین مدرسهٔ آموزش پرستاری در اتاوا بود.

در زمان حضور استنلی در کانادا، همسر و پسرانش به هاکی روی یخ بسیار علاقه‌مند شدند. در سال ۱۸۹۲ استنلی یک نماد ملی بسیار باارزش، یعنی جام استنلی، را به این کشور اهدا نمود. او ابتدا این جام را برای بهترین باشگاه آماتور هاکی در نظر گرفت، اما در سال ۱۹۰۹ تنها به رقابت بین تیم‌های حرفه‌ای اختصاص پیدا کرد. از سال ۱۹۲۶، تنها تیم‌های لیگ ملی هاکی برای رسیدن به این جام با یکدیگر رقابت کردند. این جام به یاد کمک‌ها و تشویق‌های او و عشقش به زندگی در طبیعت و ورزش در کانادا نام او را یدک می‌کشد. 

نخستین جام استنلی
نخستین جام استنلی

قرار بود مدت حضور استنلی در سمت فرماندار کل کانادا تا سپتامبر ۱۸۹۳ به‌طول انجامد. اما به‌علت فوت برادر بزرگ‌ترش، یعنی اِرل پانزدهم داربی، استنلی به‌عنوان اِرل شانزدهم جانشین او شد و به‌همین دلیل در ۱۵ ژوئیه ۱۸۹۳ کانادا را ترک کرد و به انگلستان بازگشت. در همان سال مرکز نظامی یورک در تورنتو (که در سال ۱۸۴۱ تأسیس شده بود) به افتخار لُرد استنلی تغییر نام پیدا کرده و به پادگان استنلی شهرت یافت. استنلی پس از بازگشت به انگلستان همراه با خانواده و بعد از گذشت مدت کوتاهی مسئولیت شهرداری لیورپول و اولین مدیریت دانشگاه لیورپول را به‌عهده گرفت. استنلی پارک در لیورپول نیز از دیگر مکان‌هایی است که به افتخار او نام‌گذاری شده است. در نوامبر ۱۹۰۱ لرد استنلی به‌عنوان شهردار پرستون برای سال بعد انتخاب شد. در سال‌های پایانی عمر، او بیش از پیش خود را وقف کارهای انسان‌دوستانه کرد. او برای جمع‌آوری سرمایهٔ اولیه جهت ساخت پارک تاج‌گذاری در اورمسکیرک در سال ۱۹۰۵ کمک کرد. اگر نمونه‌های ضبط‌شدهٔ توماس ادیسون از صدای خودش را در نظر نگیریم، می‌توان گفت صدای ضبط‌شدهٔ لُرد استنلی در سال ۱۸۸۸ به احتمال قوی قدیمی‌ترین صدای ضبط‌شدهٔ انسان است که تا به امروز باقی مانده است.

لُرد استنلی در ۱۴ ژوئن ۱۹۰۸ در سن ۶۷ سالگی درگذشت و پسر بزرگش ادوارد جانشین او شد که او نیز بعدها سیاستمداری متشخص شد.

پس از اولین صعود ادوارد ویمپر به قلهٔ استنلی در کوه‌های راکی در کانادا در سال ۱۹۰۱، او این کوه را به افتخار لُرد استنلی نام‌گذاری کرد. لازم به ذکر است که استنلی پارک و تئاتر استنلی در ونکوور بریتیش کلمبیا و همچنین استنلی پارک در بلکپول نیز به افتخار او نام‌گذاری شده‌اند. جام استنلی هر فصل به افتخار او به برندهٔ نهایی مراحل حذفی لیگ ملی هاکی (NHL) اهدا می‌شود. استنلی پارک، مکان مشهوری که ‌زمین‌‌های تیم‌های فوتبال لیگ برتری لیورپول و اورتون را از هم جدا می‌کند نیز به افتخار او نام‌گذاری شده است. 

منبع: ویکی‌پدیا

ارسال دیدگاه